Stroom: lang op pad zonder platte accu

In de camper heeft u stroom vaker nodig dan u denkt. De meest voor de hand liggende stroomverbruikers zijn uw verlichting en de USB-aansluitingen of 12 Volt aansluitingen om uw telefoon op te laden. Maar ook de waterpomp heeft stroom nodig om water naar uw kraan en WC te kunnen pompen. En als u een compressorkoelkast heeft, zal u ook voldoende stroom in huis moeten hebben. Op de camping kunt u uw buscamper op de walstroom aansluiten, maar als u off-grid wilt staan, is die stroom er uiteraard niet en moet u er dus zelf voor zorgen.

Stroomverbruik

Laten we eerst eens even naar de verbruikers kijken, want dan weten we tenminste waar we het over hebben. Het verbruik van elektrische apparaten wordt in Ah (Ampère per uur) of in W/h (watt per uur) weergegeven. Een compressorkoelkast gebruikt bijvoorbeeld ongeveer 2 ampère per uur, een laptop 5 A/h, uw verlichting 1 A/h en uw batterijlader voor uw camera zo’n 4 A/h. Als u die cijfers vermenigvuldigt met het aantal uur dat u ze gebruikt, weet u hoeveel A/h u per dag nodig heeft. Bij een heel gemiddeld gebruik, zou u op zo’n 40 tot 50 A/h per dag uitkomen. Bent u constant laptops aan het opladen en kijkt u ook nog TV in uw buscamper, dan verbruikt u uiteraard meer stroom dan wanneer u geen laptops oplaadt en geen TV kijkt. Als u bovendien ook nog een absorptiekoelkast heeft (die op gas werkt) heeft u fors minder stroom nodig dan buscampers met een compressorkoelkast.

Batterij

We gaan dus even uit van een gemiddeld verbruik van 40 tot 50 A/h per dag. Als u twee dagen off-grid wilt kamperen, waarbij u geen mogelijkheid heeft om uw accu’s bij te laden, zou u in theorie dus ongeveer 100 ampère aan accucapaciteit aan boord moeten hebben. Het lastige is dat de meeste accu’s (afhankelijk van het type) niet voor de volle 100% ontladen kunnen worden. We gaan er gemakshalve van uit dat uw accu slechts voor 50% ontladen kan worden en dat betekent dat we voor die twee dagen off-grid kamperen 50 ampère maal twee dagen, maal twee is 200 ampère moeten hebben. De gemiddelde huishoudaccu is zo’n 100 ampère, dus dat zou betekenen dat u een dubbele huishoudaccu nodig heeft voor twee dagen off-grid kamperen. Dat is een redelijk pessimistisch scenario. In de praktijk doet u- zeker als u voorzichtig bent met uw verbruik – langer met twee huishoudaccu’s.

Als off-grid staan echt uw ding is, kunt u een ander type accu overwegen: de Li-ion accu. Deze accu’s kunnen, in tegenstelling tot de meeste andere accu’s, wel tot bijna 100% worden ontladen. Bij twee dagen off-grid staan met een behoefte van 50 ampère per dag heeft u met een accu van 100 ampère dus al genoeg stroom in huis. U bespaart daarmee dus het volledige gewicht van een tweede huishoudaccu. Een Li-ion accu gaat bovendien vele malen langer mee dan een ander type accu. Ze zijn alleen in aanschaf wel een stuk duurder.

Laden

Gelukkig kunt u uw huishoudaccu’s ook opladen zonder uw buscamper aan te sluiten op de walstroom. Er zijn twee manieren: opladen tijdens het rijden en opladen middels zonnepanelen op uw dak. Als u met uw buscamper rijdt, worden uw huishoudaccu’s vanzelf opgeladen. Daar hoef u zeker geen hele dag voor te rijden. Doorgaans is een uurtje of twee, drie al genoeg, afhankelijk van uw snelheid en de verbruikers die u in de buscamper aan hebt staan (de airco slokt best wat oplaadcapaciteit op bijvoorbeeld).

Als u langere tijd op één plek wilt staan, zonder tussentijds te rijden, zit er maar één ding op: een zonnepaneel op uw buscamper laten installeren. Hiermee vergroot u uw off-grid tijd aanzienlijk. Standaard vaste zonnepanelen op een profiel leveren maximaal 100W/h op, oftewel 8,3 A/h. In de praktijk haalt u dat vermogen uiteraard alleen onder ideale omstandigheden, maar zelfs als u maar 2 A/h gedurende twaalf uur binnen weet te halen, komt u al bijna aan de helft van de benodigde hoeveelheid stroom per dag. Dat betekent dat u dus drie dagen off-grid kunt staan, in plaats van twee.

Theorie versus praktijk

In bovenstaande uitleg hebben we gebruik gemaakt van allerlei aannames en gemiddeldes. In de praktijk heeft u zelf invloed op die cijfers en kunt u (veel) langer off-grid staan dan u denkt.

Wij (zie ‘over ons’) hebben twee huishoudaccu’s van 85 ampère per stuk en één zonnepaneel met een maximaal vermogen van 100 Watt. Onze grootste verbruiker is de compressorkoelkast van 80 liter. Daarnaast laden we elke dag twee telefoons, twee laptops, een ipad en wat camerabatterijen op. Tenslotte hebben we nog allerlei kleine verbruikers, zoals de LED-verlichting, de waterpomp, onze geluidsinstallatie (een Zenec) en de kachel (de kachel werkt op gas, maar heeft wel stroom nodig om het systeem te besturen en de ventilator te laten draaien). Wij hebben in de praktijk nog nooit zonder stroom gestaan.

De grootste verbruiker, namelijk de koelkast, verbruikt meer stroom naarmate het warmer wordt in de bus. Meer warmte betekent meestal meer zonneschijn, dus ook meer stroom uit het zonnepaneel. Als u bij uw camper bent, kunt u door goed te luchten, de temperatuur in uw buscamper laag houden, terwijl u wel maximaal stroom uit uw zonnepaneel haalt.

Ook kunt ude temperatuur van uw koelkast instellen. Stelt u een hogere temperatuur in, wordt er minder stroom verbruikt dan wanneer u een lagere temperatuur instelt. Ook verbruikt een goed gevulde koelkast minder stroom dan een half lege koelkast. En uiteraard verbruikt een koelkast die vaak langdurig wordt geopend veel meer energie dan een koelkast die slechts af en toe kort wordt geopend.

Waar gaat u heen?

In Zweden stonden we in de maand juni drie weken lang op één plek, zonder gebruik te maken van walstroom en zonder bij te laden door te rijden. Het zonnepaneel leverde daarbij meer stroom op dan we nodig hadden, ook met de koelkast aan. In Zweden is het echter relatief koel (vergeleken met Spanje) en is er meer dan 20 uur per etmaal daglicht. Bovendien waren we constant in de buurt van de bus en konden we de temperatuur in de bus dus ook beperken. In de nacht koelde het dusdanig af dat de koelkast weinig hoefde te draaien.

In de zomer in Spanje is het een ander verhaal: bij buitentemperaturen van tegen de veertig graden is een koelkast bijna non-stop aan het koelen. Als er dan ook nog eens lichte bewolking is en het ‘s nachts nauwelijks afkoelt, zal u aan twee huishoudaccu’s en één zonnepaneel wellicht net niet genoeg hebben.

Conclusie

Hoeveel stroom in de camper heeft u nodig? Het is best lastig om te zeggen hoeveel accucapaciteit en laadcapaciteit u precies nodig hebt. Talloze variabelen beïnvloeden namelijk zowel uw verbruik als uw laadcapaciteit. Als u meerdere dagen off-grid wilt staan zonder elke dag te hoeven rijden, zal u minimaal één zonnepaneel op uw dak moeten laten leggen. Voeg daar een tweede huishoudaccu aan toe, of vervang uw standaard accu door een Li-ion accu en u bent goed voorbereid op off-grid camperen onder niet al te veeleisende omstandigheden.

Over ons

Wij wonen, werken en reizen sinds begin 2022 in een buscamper van net geen zes meter. We staan meestal off-grid, omdat we het leuk vinden én omdat twee tot drie tientjes per nacht een aardige deuk in ons budget slaat. Inmiddels weten we precies wat er nodig is voor een geslaagde off-grid ervaring.